Naast de totale knieprothese bestaat er ook een ander type van knieprothese, namelijk de unicondylaire knieprothese. In de volksmond een “halve knieprothese” genoemd. Doch eigenlijk wordt slechts 1/3 van de knie vervangen: de binnenzijde en soms de buitenzijde. Het 3de compartiment, de knieschijf met zijn groef (patella en trochlea), wordt niet vervangen. Soms wordt deze uniknieprothese gecombineerd met een laterale release van de knieschijf om de druk op de knieschijf ook te verminderen.

Enkel het aangetaste kraakbeen aan de binnenkant van de knie wordt vervangen door 2 stukjes “metaal” (chroom-cobalt) en een nieuwe beweegbare meniscus uit polyethyleen. Dit heeft enkele belangrijke voordelen ten opzichte van een totale knieprothese, maar de indicaties zijn beperkt en moeten aan enkele voorwaarden voldoen.

gedeeltelijkekniepartial_knee_04

Kenmerken

  • De mediale unicondylaire knieprothese biedt excellente resultaten (98% overleving op 10 jaar, 95% op 15 jaar en 92% op 20 jaar!) omdat alle anatomische structuren zoals de ligamenten, voorste kruisband en achterste kruisband worden bewaard. De patiënt heeft een betere mobiliteit en een snellere revalidatie dan na een totale knieprothese. Er mag reeds op de knie gestapt worden na 1 dag. De laterale uniprothese biedt ook reeds 94% overleving op 10 jaar in  ervaren handen !
  • Nieuw is dat de operatie wordt uitgevoerd door de minimal invasive technique. Dit wil zeggen dat de operatie wordt uitgevoerd door middel van een kleine insnede in de huid van ongeveer 8 cm en dat de spieren niet worden ingesneden.
  • Doordat de knie heel snel herstelt, wordt de hospitalisatieduur ook een heel stuk ingekort. Voor een unicondylaire knieprothese hoeft u slechts 2 tot 3 dagen opgenomen te worden in vergelijking van 4 tot 8 dagen voor een totale knieprothese.

In onze dienst plaatsen we reeds sedert 1998 dergelijke “miniprothese” via kleine incisie met zeer goede resultaten.

Voorwaarden

  • Aangezien deze knieprothese beperkt is in indicaties, zal er meestal eerst een artroscopie van de knie gedaan worden om te kijken of er aan alle voorwaarden voldaan is om een unicondylaire knieprothese te plaatsen.
  • De hoofdindicatie is mediale osteoartritis of artrose aan de binnenzijde van de knie. Tijdens de artroscopie wordt nagegaan of de voorste kruisband nog volledig intact is en of het kraakbeen nog in goede staat is aan de laterale zijde van de knie. Er mag geen pijn zijn aan de knieschijf, doch wat slijtage van de knieschijf is toegestaan.
  • Bij de diagnose wordt ook gekeken naar de misvorming van het been. De varusstand (O-benen) moet hersteld kunnen worden en het been moet bijna volledig gestrekt kunnen worden (max. 15° gefixeerde flexie).

Deze unicompartimentele knieprothese is dus niet voor iedereen geschikt, doch bij een correcte indicatie en in ervaren chirurgische handen zijn de subjectieve resultaten excellent en beter dan bij een totale knieprothese. Een “halve” knieprothese voelt subjectief altijd beter aan qua stabiliteit, bij het hurken en trappen op- en aflopen t.o.v. een totale knieprothese. Dit omdat er veel meer eigen bot en weke delen in de knie behouden blijft. Daardoor heeft de knie ook een betere proprioceptie.

In onze dienst gebruik ik de Lima Unicompartimentele knieprothese of de Oxford Unicompartimentele knieprothese. Beide halve knieprothesen hebben naast de 2 gecementeerde componenten op boven- en onderbeen, een vaste of mobiele tussenmeniscus.

Voor verdere informatie omtrent de unicondilaire knieprothese kunt u de uitgebreide site van de Oxford knee raadplegen.